TRANSFER PRICING-Οικονομική προσέγγιση στην τεκμηρίωση της τιμολόγησης των ενδοομιλικών συναλλαγών

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Εισαγωγή

Συντομεύσεις

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 - Οικονομική προσέγγιση της τιμής μεταβίβασης

1.1. Έννοιες και ορισμοί

Η τιμή μεταβίβασης (transfer price)

Η τιμή μεταβίβασης των ενδιάμεσων αγαθών

Αποκεντρωμένη οργάνωση λειτουργιών

Λογιστική λειτουργικής μονάδας/τομέα (divisional accounting)

Ενδοεταιρικές και ενδοομιλικές συναλλαγές

1.2. Η τιμή πώλησης και η στρατηγική των επιχειρήσεων

Η Βασική Αρχή της οικονομικής τιμής μεταβίβασης

Αυτόνομη και εντεταλμένη τιμολόγηση

Μετατρέποντας τα κέντρα κόστους σε κέντρα κέρδους

Όταν η τιμή περιλαμβάνει στοιχείο κέρδους

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 - Φορολογική προσέγγιση της τιμής μεταβίβασης

2.1. Έννοιες και ορισμοί

Η αναγκαιότητα της «δίκαιης» φορολόγησης

Φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή

Μεταφορά κερδών και διάβρωση της φορολογικής βάσης

2.2. Οι τιμές μεταβίβασης στους επιχειρηματικούς ομίλους

i. Ευρεία επιχείρηση ως ενιαία νομική οντότητα

ii. Όμιλος ημεδαπών επιχειρήσεων

iii. Πολυεθνικός όμιλος επιχειρήσεων (συνύπαρξη ημεδαπών και αλλοδαπών οντοτήτων)

2.3. Η επίδραση της επιχειρηματικής στρατηγικής στον προσδιορισμό της τιμής μεταβίβασης.

2.4. Η φορολογικά συμμορφούμενη (tax compliant) τιμή μεταβίβασης

Ποια είναι η φορολογικά συμμορφούμενη τιμή μεταβίβασης

Η Αρχή των Ίσων Αποστάσεων (ΑΙΑ)

Διεθνές φορολογικό δίκαιο

Πεδίο εφαρμογής

Υποκείμενα εφαρμογής

Η αρχή των ίσων αποστάσεων στην Ελλάδα

2.5. Η τιμολόγηση ενδοομιλικών συναλλαγών στις χώρες μέλη του ΟΟΣΑ

2.6. Η τιμολόγηση ενδοομιλικών συναλλαγών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στις ΗΠΑ και στις αναπτυσσόμενες

χώρες

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. Οι κανόνες της ενδοομιλικής τιμολόγησης

3.1. Η μεθοδολογία της τεκμηρίωσης των τιμών μεταβίβασης

Γενικές αρχές της μεθοδολογίας

Τυπολογία των μεθόδων τεκμηρίωσης

Γενικοί κανόνες για την επιλογή των μεθόδων

3.2. Ο εντοπισμός των συνδεμένων οντοτήτων

Η σχέση σύνδεσης

Το ύψος των συναλλαγών: ουσιώδες μέγεθος και πρόνοιες ασφαλούς λιμένα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. Η ακριβής περιγραφή της συναλλαγής και η ανάλυση συγκρισιμότητας

4.1. Το αντικείμενο και οι όροι της εξεταζόμενης συναλλαγής

4.2. Η λειτουργική ανάλυση

4.3. Εφαρμοζόμενα επιχειρηματικά μοντέλα

4.4. Οι συνθήκες της αγοράς

Οικονομικό κλίμα και αξιολόγηση των κλάδων

Χαρακτηριστικά ανταγωνισμού

4.5. Η επιχειρηματική στρατηγική

Η «ευρεία» επιχείρηση στην ενδοομιλική τιμολόγηση

Συνέργειες ομίλου και Ομάδες ανθρώπινου δυναμικού

Η επίδραση της παραγωγικής δυναμικότητας

Ζημιογόνες χρήσεις των οντοτήτων

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. Οι μέθοδοι τεκμηρίωσης της τιμής μεταβίβασης

5.1. Το πλαίσιο σύγκρισης

5.2. Παραδοσιακές μέθοδοι

Συγκρίσιμη Μη Ελεγχόμενη Τιμή – Comparable Uncontrolled Price - CUP

Μέθοδος Τιμής Μεταπώλησης- Resale Price Method - RP

Μέθοδος Κόστους συν κέρδος- Cost Plus Method – Cost Plus (ή CP ή C+)

Λογιστική συνέπεια

5.3. Συναλλακτικές μέθοδοι

5.3.1. Μέθοδος Καθαρού Κέρδους Συναλλαγής – Transactional Net Margin Method - TNMM

Επιλογή δείκτη κερδοφορίας

5.3.2. Μέθοδος Επιμερισμού Κέρδους Συναλλαγής- PSM

Ανάλυση συνεισφοράς (Contribution analysis) και Υπολειμματική ανάλυση (residual analysis)

Κριτήρια Επιμερισμού (allocation keys)

Χρήση της μεθόδου

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6. - Μεθοδολογία εξέτασης συγκρισιμότητας

6.1. Η εκτέλεση της ανάλυσης συγκρισιμότητας των εξεταζόμενων συναλλαγών

Οδικός χάρτης της ανάλυσης συγκρισιμότητας

Ο εντοπισμός των ξεχωριστών ή συνδυασμένων συναλλαγών

Η λειτουργική ανάλυση και η επιλογή του εξεταζόμενου μέρους

6.2. Η διαδικασία εξεύρεσης συγκρίσιμων στοιχείων

6.3. Ο προσδιορισμός του εύρους αποδεκτών τιμών

Αποκλίσεις από την ΑΙΑ

Εύρος αποδεκτών τιμών

Μέγεθος δείγματος

Μέτρα κεντρικής τάσης

Ακραίες τιμές παρατηρήσεων

6.4. Οι προσαρμογές συγκρισιμότητας

6.5. Ανάλυση συγκρισιμότητας σε επίπεδο ομίλου

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 – Ο φάκελος τεκμηρίωσης της ενδοομιλικής τιμολόγησης

7.1. Γενικοί κανόνες για τον φάκελο τεκμηρίωσης της ενδοομιλικής τιμολόγησης

Το περιεχόμενο του Φακέλου Τεκμηρίωσης

7.2. Ζητήματα συμμόρφωσης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 – Διοικητική προσέγγιση της ενδοομιλικής τιμολόγησης

8.1. Η εξέταση της ενδοομιλικής τιμολόγησης από τις φορολογικές αρχές

8.2. Εκτίμηση κινδύνου ενδοομιλικών τιμολογήσεων

Κατηγορίες κινδύνων

8.3. Πρακτικές συμμόρφωσης

8.4. Διαδικασίες αμοιβαίου διακανονισμού

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 – Ειδικές κατηγορίες ενδοομιλικών συναλλαγών- Ενδοομιλικές χρηματοοικονομικές

συναλλαγές

9.1. Ενδοομιλικές χρηματοδοτήσεις

Η Οικονομική προσέγγιση στην ενδοομιλική χρηματοδότηση

Είδη ενδοομιλικής χρηματοδότησης

Κανονιστικό και νομοθετικό πλαίσιο

9.2. Λειτουργική ανάλυση και μέθοδος τεκμηρίωσης

9.3. Οι πολιτικές των ομίλων για τη διαχείριση των χρηματοδοτικών ενδοομιλικών συναλλαγών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10 - Ειδικές κατηγορίες ενδοομιλικών συναλλαγών- Άυλα περιουσιακά στοιχεία

10.1. Η φύση των άυλων περιουσιακών στοιχείων

10.1.1. H προβληματική των άυλων στοιχείων

10.1.2. Είδη άυλης ιδιοκτησίας

10.1.3. Επίδραση στις λειτουργίες

10.1.4. Αναγνώριση των άυλων περιουσιακών στοιχείων

10.1.5. Υπεραξία επιχείρησης, μοναδικοί ανθρώπινοι πόροι, συνέργειες και ωφέλειες γεωγραφικής θέσης – Η

μέθοδος Purchase Price Allocation PPA

10.2. Ο προσδιορισμός της οικονομικής αξίας των άυλων στοιχείων

10.2.1. Η αξία των άυλων περιουσιακών στοιχείων ως αποτέλεσμα διαπραγμάτευσης μεταξύ των

συμβαλλόμενων

μερών

10.2.2. Μορφές απόδοσης άυλων περιουσιακών στοιχείων

10.3 Μέθοδοι προσδιορισμού της οικονομικής αξίας των άυλων στοιχείων

10.3.1. Προσέγγιση βασισμένη στο κόστος (cost based approach)

10.3.2. Προσέγγιση βασισμένη στις δυνάμεις της αγοράς (market based approach ή Sales comparison)

10.3.3. Προσέγγιση βασισμένη στο κέρδος ( income based approach)

10.3.4. Βασικές παράμετροι των εισοδηματικών μεθόδων

10.3.5. Η μέθοδος του πλεονάζοντος εισοδήματος (Multi-period Excess Earnings Method – MEEM)

10.4. Η ενδοομιλική τιμολόγηση των άυλων περιουσιακών στοιχείων

10.4.1. Τα πεδία διαφοροποίησης των άυλων περιουσιακών στοιχείων στα πλαίσια της ενδοομιλικής

τιμολόγησης

Γενικοί κανόνες και αρχές για τις μεταβιβάσεις άυλων στοιχείων με βάση το πλαίσιο των ΚΟ-ΟΟΣΑ

10.4.2. Η οικονομική ανάλυση των συναλλαγών επί άυλων περιουσιακών στοιχείων

10.5 Μέθοδοι τεκμηρίωσης των τιμών μεταβίβασης άυλων περιουσιακών στοιχείων σύμφωνα με τις ΚΟ-

ΟΟΣΑ

10.5.1. Μέθοδος της Συγκρίσιμης Μη Ελεγχόμενης Συναλλαγής

10.5.2. Μέθοδος του Μερισμού του Κέρδους

10.5.3. Οι μέθοδοι κερδοφορίας ως κυρίαρχες μέθοδοι εξέτασης

10.5.4. Αποτιμήσεις της αξίας του άυλου στοιχείου ως εκτιμητές της ΑΙΑ

10.5.5. Οι τεχνικές και οι παράμετροι στην αποτίμηση των άυλων στοιχείων για σκοπούς ενδοομιλικής

τιμολόγησης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 - Ειδικές κατηγορίες ενδοομιλικών συναλλαγών- Ενδοομιλικές υπηρεσίες

11.1. Η παροχή ενδοομιλικών υπηρεσιών

Έλεγχος ωφέλειας (Benefit test)

Το πεδίο εφαρμογής των ενδοομιλικών υπηρεσιών

11.2. Μέθοδοι προσδιορισμού της ενδοομιλικής χρέωσης

Ενδοομιλικές υπηρεσίες χαμηλής προστιθέμενης αξίας

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12 - Ειδικές κατηγορίες ενδοομιλικών συναλλαγών - Συνεισφορές κόστους

12.1. Η έννοια της συνεισφοράς κόστους

12.2. Η εφαρμογή της Συμφωνίας Συνεισφοράς Κόστους

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13 – Οι Μόνιμες εγκαταστάσεις και η εγκεκριμένη προσέγγιση του ΟΟΣΑ

13.1. Οι Μόνιμες Εγκαταστάσεις

Η επιχειρηματική δραστηριότητα στην αλλοδαπή

Έννοιες και ορισμοί

Υποκατάστημα στην αλλοδαπή ή θυγατρική εταιρεία

Πως ορίζεται το υποκατάστημα στην Ελλάδα

13.2 Συναλλαγές μεταξύ κεντρικού καταστήματος και Μόνιμη Εγκατάστασης

Η επίδραση των διαφορετικών φορολογικών συντελεστών

Ο εξαρτημένος αντιπρόσωπος (dependent agent) και ο παραγγελιοδόχος (commissionaire)

13.3 Η Εγκεκριμένη Προσέγγιση του ΟΟΣΑ (Authorised OECD Approach – AOA)

Ανάλυση FAR

Χρηματοδότηση της Μ.Ε.

Η έννοια του ελεύθερου κεφαλαίου

Η εφαρμογή των ΚΟ-ΟΟΣΑ κατά αναλογία

Η υιοθέτηση των ΚΟ-ΑΟΑ μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14 - Ειδικές κατηγορίες ενδοομιλικών συναλλαγών - Αναδιάρθρωση επιχειρήσεων

14.1. Έννοια της επιχειρηματικής αναδιάρθρωσης

Η αναδιάρθρωση ως επιχειρηματική στρατηγική

Οι επιχειρηματικές αναδιαρθρώσεις ως αντικείμενο ενδοομιλικής τιμολόγησης

14.2. Εφαρμογή της μεθοδολογία των ΚΟ-ΟΟΣΑ στις αναδιαρθρώσεις

Ανταμοιβή για την αναδιάρθρωση ως συναλλαγή: το μεθοδολογικό πλαίσιο των ΚΟ-ΟΟΣΑ

Οι συναλλαγές μετά την αναδιάρθρωση

14.3. Περιπτώσεις αναδιάρθρωσης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15. – Φοροτεχνικές πτυχές των ενδοομιλικών συναλλαγών

15. 1. Υποχρεώσεις της οικονομικής υπηρεσίας

Παρακολούθηση υπόχρεων προσώπων

Λογιστικές καταχωρήσεις

Υποβολή συνοπτικού πίνακα πληροφοριών

15. 2. Κατάρτιση του Φακέλου Τεκμηρίωσης

Βασικός Φάκελος

Ελληνικός Φάκελος

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16 - Πρακτικές προσεγγίσεις εφαρμογής μεθόδων τεκμηρίωσης

16.1. Παραδείγματα εφαρμογής της ΣΜΕΤ (CUP)

Σύγκριση χωρίς προσαρμογές

Σύγκριση με προσαρμογή λόγω διαφορετικού όγκου

Σύγκριση με προσαρμογή λόγω διαφορετικών ημερών πίστωσης

Σύγκριση με προσαρμογή λόγω διαφορετικού πιστωτικού κινδύνου

16.2 Παραδείγματα ενδοομιλικών χρηματοδοτικών συναλλαγών

Χορήγηση δανείου και παροχή εγγύησης

Μεταβίβαση δανείου

Cash Pooling (notional)

16.3. Παραδείγματα εφαρμογής της μεθόδου Κόστος συν Κέρδος (Cost Plus - CP) Σύγκριση συναλλαγής σε

διαφορετικές χώρες

16.4 Παραδείγματα εφαρμογής της μεθόδου Τιμής Μεταπώλησης (RP)

α. Σύγκριση με λειτουργία μεταπωλητή

β. Σύγκριση με λειτουργία κατασκευαστή και μεταπωλητή

γ. Ύπαρξη άυλων περιουσιακών στοιχείων που εισφέρονται μόνο από ένα μέρος

16.5 Παραδείγματα εφαρμογής της μεθόδου Καθαρού Κέρδους Συναλλαγής - ΤΝΜM

α. Με δείκτη κερδοφορίας βασισμένο στο καθαρό κέρδος επί των πωλήσεων

β. Με δείκτη κερδοφορίας βασισμένο στο καθαρό κέρδος επί των συνολικών εξόδων (κόστους πωληθέντων

πλέον

έξοδα λειτουργίας- Net Cost Plus - NCP)

γ. Με δείκτη κερδοφορίας βασισμένο στο καθαρό κέρδος επί των εξόδων λειτουργίας (Berry Ratio)

δ. Με δείκτη κερδοφορίας βασισμένο στο Καθαρό Κέρδος προς Ενεργητικό, ή προς Απασχολούμενα Κεφάλαια

ε. Ύπαρξη άυλων περιουσιακών στοιχείων που εισφέρονται μόνο από ένα μέρος

16.6 Παραδείγματα μεταβίβασης υπηρεσιών

Επαναχρέωση δαπανών

Παροχή υπηρεσίας που δεν εμπίπτει στο βασικό αντικείμενο δραστηριότητας

Παροχή υπηρεσίας που εμπίπτει στο βασικό αντικείμενο δραστηριότητας

16.7 Παραδείγματα χρέωσης royalties

Με την μέθοδο CUP

Με την μέθοδο υπολειμματικού κέρδους

Με αποτίμηση των μελλοντικών αποτελεσμάτων

Υπολογισμός φοροωφέλειας

16.8 Παραδείγματα συνεισφοράς κόστους

Κατασκευή έργου από κοινοπραξία συνδεμένων οντοτήτων

Κατασκευή έργου από κοινοπραξία ανεξάρτητων οντοτήτων

Κατασκευή έργου από κοινοπραξία ανεξάρτητων οντοτήτων με πρόσθετη υπεργολαβία

Κατασκευή δημοσίου έργου από κοινοπραξία.

16.9 Παραδείγματα προσαρμογής στα δεδομένα των εξεταζόμενων μερών

Αναδιατάξεις στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσης

Παράρτημα – Σημαντικές νομοθετικές διατάξεις και ερμηνευτικές εγκύκλιοι

ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 4172 ΦΕΚ Α΄167/23.7.2013

ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 4174 ΦΕΚ Α΄170/26.7.2013

ΠΟΛ 1097/9.4.2014 όπως τροποποιήθηκε με την ΠΟΛ 1144/15.5.2014

Αρ. πρωτ.: Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ. 22890/5.8.2014

Αρ. πρωτ.: Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ. 33664/10.12.2014

Αρ. πρωτ.: Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ. 302/9.1.2015

Αρ. πρωτ.: Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ. 8907/2015 (6.4.2015)

Αρ. πρωτ.: Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ. 10025/23.4.2015 (10025/2015)

ΠΟΛ.1142/2.7.2015 Διευκρινίσεις για θέματα ενδοομιλικών συναλλαγών με βάση τις διατάξεις των ν.4172/2013

και ν.4174/2013.

ΠΟΛ 1227/1.10.2015 Πρόσθετες διευκρινίσεις για θέματα ενδοομιλικών συναλλαγών με βάση τις διατάξεις των

ν.4172/2013 και ν.4174/2013

Αρ. πρωτ.: ΔΕΑΦΒ 1054893 ΕΞ 2016/17.3.2016

Βιβλιογραφικές αναφορές

Αλφαβητικό Ευρετήριο όρων