Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας - Συστηματική κατ' άρθρο ερμηνεία Ν. 4174/2013

Πρόλογος

IX Συνεργάτες του Τόμου

XI Συνεργάτες του Τόμου κατά τη σειρά των ερμηνευόμενων άρθρων

XV Διάγραμμα περιεχομένων

LXIII Γενική Βιβλιογραφία

LXIIIΑ. Ελληνική Βιβλιογραφία

LXIII Βιβλία

LXVI Μελέτες

LXXΒ. Ξένη Βιβλιογραφία

LXXIII Συντομογραφίες

Η φορολογική διαδικασία

Εισαγωγή

2 1. Εννοιολογική οριοθέτηση της φορολογικής διαδικασίας

2 1.1. Έννοια της διαδικασίας στο φορολογικό δίκαιο

5 1.2. Διάκριση από συγγενείς έννοιες

5 1.2.1. Φορολογικό διαδικαστικό δίκαιο

7 1.2.2. Λοιπές συναφείς έννοιες

8 2. Ιστορική αναδρομή

8 2.1. Προϊσχύσαν καθεστώς

10 2.2. Διαδικασία που διαμορφώθηκε στη φορολογία εισοδήματος

11 2.2.1. Η κωδικοποίηση με το ν.δ. 3323/1955 και το ν.δ. 3843/1958

12 2.2.2. Το σχέδιο Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας του έτους

13 2.2.3. Η κωδικοποίηση των διατάξεων φορολογίας εισοδήματος με τον ν. 2238/1994

14 2.3. Διαδικασία που διαμορφώθηκε στη φορολογία κληρονομιών

16 2.4. Διαδικασία που διαμορφώθηκε στον φόρο προστιθέμενης αξίας

16 2.5. Η κωδικοποίηση των κυρώσεων σε ενιαίο κείμενο νόμου

17 3. Ο KΦΔ στο πλαίσιο της αναμόρφωσης της ελληνικής Φορολογικής Διοίκησης

17 3.1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

18 3.2. Ο ΚΦΔ ως μεταρρυθμιστική δράση του Προγράμματος Δημοσιονομικής Προσαρμογής

21 3.3. Ενοποίηση της φορολογικής διαδικασίας και σύγχρονη φορολογική διοίκηση: το διεθνές πλαίσιο

22 3.4. Οι επιδιωκόμενοι στόχοι με τη θέσπιση του ΚΦΔ

24 3.5. Η δομή του ΚΦΔ

25 3.6. Επιρροές κατά τη διαμόρφωση των διατάξεων του ΚΦΔ

29 4. Η ερμηνεία των διατάξεων του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας

31 4.1. Γενικά περί ερμηνείας των φορολογικών νόμων

32 4.2. Οι κρατούσες στη δικαστηριακή νομολογία ερμηνευτικές μέθοδοι

36 4.3. Η διάκριση των κανόνων του φορολογικού δικαίου σε ουσιαστικούς και διαδικαστικούς.

37 4.3.1. Η σημασία της διάκρισης

38 4.3.2. Έννοια και περιεχόμενο ουσιαστικών και διαδικαστικών διατάξεων

41 4.3.3. Κριτήριο διάκρισης

47 4.4. Το πρόβλημα της νομοθετικής εξουσιοδότησης

51 5. Οι καινοτομίες του ΚΦΔ

55 6. Καταργηθέντες θεσμοί

55 6.1. Κατάργηση της διάκρισης μεταξύ της «με ευρεία» και «με στενή» έννοια βεβαίωσης του φόρου

56 6.2. Κατάργηση του διοικητικού συμβιβασμού

59 6.3. Κατάργηση του έκτακτου ένδικου βοηθήματος της ακύρωσης ή τροποποίησης οριστικής καταλογιστικής πράξης

60 6.4. Κατάργηση αρμοδιοτήτων προϊσταμένων ΔΟΥ και περιέλευση αυτών στον Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής

Δημοσίων Εσόδων

62 7. Κριτικές παρατηρήσεις

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

Γενικές διατάξεις

67 Εισαγωγικές παρατηρήσεις επί των άρθρων 1-9 του ΚΦΔ

70 Άρθρο 1. Γενικά

71 1. Η θέσπιση του Κώδικα

72 2. Το ρυθμιστικό περιεχόμενο του Κώδικα

72 2.1. Φορολογική διαδικασία και διοικητικές κυρώσεις

72 2.2. Ως προς τις ουσιαστικές διατάξεις του Κώδικα

73 2.3. Η ένταξη των φορολογικών ποινικών κυρώσεων στον Κώδικα

73 2.4. Μη ένταξη στον Κώδικα της αναγκαστικής είσπραξης

73 2.5. Προτεινόμενη διατύπωση του άρθρου 1 του Κώδικα

74 2.6. Η απάλειψη του όρου «βεβαίωση» από το άρθρο

74 3. Η νομική φύση της καταχώρισης του τίτλου κατά τη νομολογία

74 3.1. Η θέση της νομολογίας

75 3.2. Τα ζητήματα έγκαιρης δικαστικής προστασίας

76 Άρθρο 2. Πεδίο εφαρμογής

77 1. Το πεδίο εφαρμογής του Κώδικα

77 1.1. Αποκλειστική η απαρίθμηση των εσόδων του Κώδικα

78 1.2. Έσοδα που δεν εμπίπτουν στο κανονιστικό πλαίσιο του Κώδικα

79 1.3. Τα τελωνειακά έσοδα

79 2. Έλλειψη ενιαίας διαδικασίας επιβολής και είσπραξης των δημοσίων εσόδων

79 2.1. Η νομοθετική επιλογή

79 2.2. Η διαφοροποίηση της διαδικασίας επιβολής και είσπραξης των δημοσίων εσόδων

79 2.3. Ο Κώδικας και το αποδεικτικό ενημερότητας

80 2.4. Οι ρυθμίσεις της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης

81 Άρθρο 3. Ορισμοί

83 1. Εισαγωγικά

83 1.1. Η πρακτική της επεξήγησης όρων στο προοίμιο νομικών κειμένων

85 1.2. Συστηματική προσέγγιση του άρθ. 3. Σχέση με άλλες διατάξεις

85 1.2.1. Σχέση με άλλες διατάξεις του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας

85 1.2.2. Σχέση με άλλα νομοθετήματα

86 2. Ανάλυση των όρων που επεξηγούνται στο άρθ. 3

87 2.1. Με το εδάφιο α’ δίδεται ορισμός της έννοιας «φορολογούμενος»

87 2.2. Με το εδάφιο β’ δίδεται ορισμός της έννοιας «πρόσωπο»

88 2.3. Με το εδάφιο γ’ δίδεται ορισμός της έννοιας «νομικό πρόσωπο»

88 2.4. Με το εδάφιο δ’ δίδεται ορισμός της έννοιας «νομική οντότητα»

90 2.5. Με το εδάφιο ε’ δίδεται ορισμός της έννοιας «νόμιμη προθεσμία καταβολής»

91 2.6. Με το εδάφιο στ’ δίδεται ορισμός της έννοιας «Φορολογική Διοίκηση»

92 2.7. Με το εδάφιο ζ’ δίδεται ορισμός της έννοιας «Γενικός Γραμματέας»

92 2.8. Με το εδάφιο η’ δίδεται ορισμός της έννοιας «Υπουργός»

92 2.9. Με το εδάφιο θ’ δίδεται ορισμός της έννοιας «φορολογικός κάτοικος»

94 Άρθρο 4. Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων, ανάθεση καθηκόντων και εξουσιοδότηση υπογραφής

98 1. Εισαγωγικές Παρατηρήσεις

101 2. Μεταβίβαση αρμοδιότητας και εξουσιοδότηση υπογραφής

103 3. Χαρακτήρας και δημοσιότητα των πράξεων μεταβίβασης αρμοδιότητας και εξουσιοδότησης υπογραφής

105 4. Ισχύς των πράξεων μεταβίβασης αρμοδιότητας και εξουσιοδότησης υπογραφής

105 5. Μεταβίβαση αρμοδιότητας ή εξουσιοδότηση υπογραφής σε περισσότερα όργανα της Φορολογικής Διοίκησης

106 6. Δυνατότητα περαιτέρω μεταβίβασης αρμοδιότητας ή εξουσιοδότησης υπογραφής

107 7. Τροποποίηση αποφάσεων μεταβίβασης αρμοδιότητας ή εξουσιοδότησης υπογραφής

107 8. Συστηματική προσέγγιση

107 8.1. Συναφείς διατάξεις στον ΚΦΔ

108 8.2. Λοιπές συναφείς διατάξεις

110 Άρθρο 5. Κοινοποίηση πράξεων

118 1. Γενική επισκόπηση της διάταξης

119 2. Προϊσχύσαν δίκαιο

120 3. Ερμηνευτικά ζητήματα

120 3.1. Ζητήματα ορολογίας

121 3.2. Νομική ισχύς και συνέπειες της κοινοποίησης

123 4. Είδη κοινοποίησης

123 4.1. Κοινοποιήσεις προς φυσικά πρόσωπα

123 4.1.1. Ηλεκτρονική κοινοποίηση με τις διατάξεις του ν. 3979/2011

125 4.1.2. Με κοινοποίηση στον λογαριασμό του προσώπου στο πληροφοριακό σύστημα της Φορολογικής Διοίκησης

126 4.1.3. Με συστημένη επιστολή

128 4.1.4. Κατά τις διατάξεις του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας

132 4.2. Κοινοποιήσεις προς νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες

132 4.2.1. Ηλεκτρονική κοινοποίηση

133 4.2.2. Με παράδοση στην έδρα ή εγκατάσταση νομικού προσώπου

135 4.2.3. Με συστημένη επιστολή

135 4.2.4. Κατά τις διατάξεις του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας

137 5. Κοινοποίηση με απλή επιστολή

137 6. Τεκμήριο νόμιμης κοινοποίησης

140 6.1. Σε περίπτωση κοινοποίησης με συστημένη επιστολή

140 6.2. Σε περίπτωση ηλεκτρονικής κοινοποίησης

142 7. Νομοθετική εξουσιοδότηση στον Διοικητή της ΑΑΔΕ

142 8. Κοινοποίηση πράξεων που αφορούν φορολογία ακινήτων

144 9. Αρμοδιότητα για τη διενέργεια κοινοποιήσεων

144 10. Συστηματική προσέγγιση

144 10.1. Συναφείς διατάξεις στον ΚΦΔ

145 10.2. Λοιπές συναφείς διατάξεις

148 Άρθρο 6. Έντυπα

149 1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

150 2. Καθορισμός του τύπου και περιεχομένου δηλώσεων, εντύπων και λοιπών εγγράφων

151 3. Διάθεση των εντύπων στους φορολογούμενους

151 4. Συναφείς διατάξεις

152 Άρθρο 7. Προθεσμίες

153 1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

154 2. Έννοια και διακρίσεις των προθεσμιών

155 3. Αφετηρία της προθεσμίας

155 4. Τρόπος υπολογισμού της προθεσμίας

156 5. Λήξη της προθεσμίας

157 6. Αναστολή της προθεσμίας

158 7. Επίσημη αργία

158 8. Ταχυδρομική αποστολή δηλώσεων, προσφυγών ή εγγράφων

159 9. Ηλεκτρονική υποβολή δηλώσεων, προσφυγών ή άλλων εγγράφων

161 10. Υποβολή εγγράφων μέσω τηλεομοιοτυπίας

161 11. Συστηματική προσέγγιση

161 11.1. Συναφείς διατάξεις στον ΚΦΔ

162 11.2. Λοιπές συναφείς διατάξεις

165 Άρθρο 8. Φορολογικός εκπρόσωπος

167 1. Εισαγωγικές Παρατηρήσεις

167 2. Σκοπός και λειτουργία του θεσμού του φορολογικού εκπροσώπου

168 3. Οι εξουσίες του φορολογικού εκπροσώπου

168 3.1. Μη νομοθετικός προσδιορισμός των «τυπικών υποχρεώσεων» του φορολογουμένου

169 3.2. Περιοριστικός προσδιορισμός εξουσιών εκπροσώπου με την ΠΟΛ. 1283/2013

1693.3. Οι φορολογικός εκπρόσωπος ως απλός αντίκλητος

170 4. Έκταση εξουσιών φορολογικού εκπροσώπου

170 4.1. Περιορισμός εξουσιών φορολογικού εκπροσώπου

170 4.2. Επιτρεπτές ενέργειες φορολογικού εκπροσώπου επί τυπικών υποχρεώσεων του φορολογουμένου

170 4.3. Σύγκριση με τις εξουσίες που ασκεί ο φορολογικός αντιπρόσωπος ΦΠΑ

171 4.4. Ικανότητα φορολογικού εκπροσώπου

171 5. Έτερα ζητήματα σχετικά με τον ορισμό φορολογικού εκπροσώπου

171 5.1. Αποδοχή διορισμού του από τον φορολογικό εκπρόσωπο

171 5.2. Ορισμός εκπροσώπων περισσοτέρων του ενός

171 5.3. Ορισμός νομικών προσώπων και οντοτήτων ως φορολογικών εκπροσώπων

172 6. Διεύρυνση ή περιορισμός των εξουσιών του φορολογικού εκπροσώπου

172 6.1. Κατ’ αρχήν δυνατότητα του φορολογουμένου προς τούτο

172 6.2. Μη ευχέρεια απόσπασης της εξουσίας αντικλήτου

172 7. Η ανυπαρξία «ταχυδρομικής διεύθυνσης» του φορολογουμένου ως προϋπόθεση ορισμού φορολογικού

εκπροσώπου

172 7.1. Η αναφορά σε «ταχυδρομική διεύθυνση» ως νομοθετική πλημμέλεια

173 7.2. Ορισμός φορολογικού εκπροσώπου για τη φορολογία εισοδήματος

173 7.3. Κριτική προσέγγιση της νομοθετικής πρόβλεψης για «φορολογική» κατοικία του εκπροσώπου στην Ελλάδα

174 8. Έλλειψη ευθύνης φορολογικού εκπροσώπου

174 9. Η εκπροσώπηση για σκοπούς ΦΠΑ

175 Άρθρο 9. Ερμηνευτικές Εγκύκλιοι και Οδηγίες

179 1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

182 2. Εννοιολογικά ζητήματα

182 2.1. Έννοια και περιεχόμενο του όρου «εγκύκλιος»

184 2.2. Οδηγίες εφαρμογής

185 2.3. Λοιπά έγγραφα

186 3. Αρμοδιότητα για την έκδοση εγκυκλίων και οδηγιών

186 4. Δημοσιότητα, αρίθμηση και έναρξη ισχύος των εγκυκλίων

186 4.1. Δημοσιότητα των εγκυκλίων

187 4.2. Αρίθμηση των εγκυκλίων

187 4.3. Έναρξη ισχύος των εγκυκλίων

188 5. Δεσμευτικότητα των εγκυκλίων

188 5.1. Νομικό θεμέλιο της δεσμευτικότητας

190 5.2. Δεσμευτικότητα για τη Φορολογική Διοίκηση

190 5.3. Δεσμευτικότητα για τους φορολογουμένους

192 5.4. Δεσμευτικότητα των εγκυκλίων έως τη ρητή ανάκλησή τους ή έως την τροποποίηση της νομοθεσίας

193 5.5. Μη δεσμευτικότητα απαντήσεων που δίδονται από υπαλλήλους της Φορολογικής Διοίκησης

195 6. Μη αναδρομική εφαρμογή εγκυκλίου σε περίπτωση που συνεπάγεται τη χειροτέρευση της θέσης των

φορολογουμένων

195 6.1. Χειροτέρευση της θέσης των φορολογουμένων

196 6.2. Ισχύς νέας ερμηνείας μόνο για το μέλλον

196 7. Μη ανακρίβεια δήλωσης σε περίπτωση που ο φορολογούμενος έχει ακολουθήσει τις εγκυκλίους της Φορολογικής

Διοίκησης

197 7.1. Συνταγματικότητα της ρύθμισης

198 7.2. Έκταση εφαρμογής της παραγράφου

199 7.3. Η ρύθμιση της παραγράφου 5 ως αυτοτελής λόγος ακύρωσης πράξεων προσδιορισμού φόρου

199 8. Ζητήματα διαχρονικού δικαίου

200 9. Αναφορές συγκριτικού δικαίου

200 9.1. Γαλλία

202 9.2. ΗΠΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ

Φορολογικό μητρώο

205 Εισαγωγικές παρατηρήσεις επί των άρθρων 10-11 του ΚΦΔ

208 Άρθρο 10. Εγγραφή στο φορολογικό μητρώο

215 1. Εισαγωγή

215 2. Ιστορικό

218 3. Διατηρηθείσες σχετικές διατάξεις

219 4. Στοιχεία συγκριτικού δικαίου

219 4.1. Ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου στην Ευρωπαϊκή Ένωση

222 4.2. Ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου σε άλλα κράτη

223 5. Εγγραφή στο Φορολογικό Μητρώο

225 6. Διαδικασία έναρξης επιχειρηματικής δραστηριότητας από οφειλέτη του δημοσίου

227 7. Μεταβολή στοιχείων φορολογουμένου

228 8. Η τροποποίηση των διατάξεων υπό το πρίσμα του ν. 4512/2018

230 Άρθρο 11. Αριθμός Φορολογικού Μητρώου

236 1. Εισαγωγή

237 2. Αναλυτική Ερμηνεία

237 2.1. Ο νέος Αριθμός Φορολογικού Μητρώου

237 2.2. Πράξεις ή συναλλαγές στις οποίες αναγράφεται υποχρεωτικά ο ΑΦΜ

239 3. Διαδικασία αναστολής ΑΦΜ για διενέργεια ενδοκοινοτικών συναλλαγών

242 4. Απενεργοποίηση ΑΦΜ

243 5. Οίκοθεν απόδοση ΑΦΜ και μεταβολές

244 6. Αρμοδιότητες του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων

244 7. Συμπερασματικά

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ

Αποδεικτικό ενημερότητας

245 Εισαγωγικές παρατηρήσεις επί του άρθρου 12 του ΚΦΔ

246 Άρθρο 12. Αποδεικτικό ενημερότητας και βεβαίωση οφειλής

249 1. Αποδεικτικό Φορολογικής Ενημερότητας

252 1.1. Εξαιρέσεις από την υποχρέωση έκδοσης και προσκόμισης ΑΦΕ.

252 1.2. Προϋποθέσεις χορήγησης

253 1.3. Ληξιπρόθεσμες οφειλές

253 1.4. Προϋποθέσεις μη χορήγησης ΑΦΕ

255 1.5. Χρόνος Ισχύος

255 1.6. Για είσπραξη χρημάτων από το Δημόσιο

256 1.7. Για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπραγμάτου δικαιώματος επί ακινήτου

257 2. Βεβαίωση οφειλής

258 2.1. Χρόνος Ισχύος

258 2.2. Διαδικασία χορήγησης, τύπος και περιεχόμενο της βεβαίωσης οφειλής

259 2.3. Απόδοση παρακρατούμενων ποσών

260 3. Παρακολούθηση αποδοτέων ποσών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ

Τήρηση βιβλίων και στοιχείων

261 Εισαγωγικές παρατηρήσεις επί των άρθρων 13-17Α του ΚΦΔ

262 1. Συνοπτική επισκόπηση

264 2. Γενικές παρατηρήσεις για τις προβλεπόμενες υποχρεώσεις

264 2.1. Δικαιολογητική βάση της ανάγκης συνεργασίας και συμμετοχής του φορολογούμενου στη φορολογική

διαδικασία

265 3. Παρατηρήσεις και προβληματισμοί επί της δομής του κεφαλαίου

266 4. Ειδικότερα θέματα

266 4.1. Συστηματική ένταξη των διατάξεων του κεφαλαίου αυτού στον Κώδικα

268 4.2. Επισημάνσεις επί των άρθρων του κεφαλαίου

268 4.2.1. Η πρόβλεψη εξουσιοδοτικής διάταξης

268 4.2.2. Η καινοτομία των συγκεκριμένων διατάξεων

269 4.2.3. Έλλειψη αναφοράς στον αρμόδιο έφορο

270 5. Νομική φύση των διατάξεων του τετάρτου κεφαλαίου

271 6. Προϊσχύσαν Δίκαιο

274 Άρθρο 13. Βιβλία και στοιχεία

277 1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

278 1.1. Ιστορικό προϊσχύσασας νομοθεσίας για φορολογικά στοιχεία και βιβλία

279 1.2. Λόγοι ένταξης του άρθρου 13 στον ΚΦΔ

280 2. Υποχρέωση τήρησης αξιόπιστου λογιστικού συστήματος, κατ’ άρθρο 5 ν. 4308/2014

280 2.1. Υπόχρεα πρόσωπα.

283 2.2. Τρόπος τήρησης

283 2.2.1. Λογιστικό σύστημα (λογιστικά βιβλία και λογιστικά στοιχεία)

284 2.2.2. Αξιόπιστο λογιστικό σύστημα

286 2.2.3. Το λογιστικό σύστημα ως ενιαίο σύνολο

286 2.3. Συνέπειες μη τήρησης αξιόπιστου λογιστικού συστήματος

287 2.3.1. Επιβολή κυρώσεων άρθρου 54 ΚΦΔ

288 2.3.2. Εφαρμογή άρθρου 28 ΚΦΕ

288 3. Χρόνος διαφύλαξης λογιστικών αρχείων

289 3.1. Ο κανόνας (περ. α’)

290 3.2. Οι εξαιρέσεις

290 3.2.1. Όταν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 36 παρ. 2 ΚΦΔ (περ. β’)

291 3.2.2. Μέχρι την τελεσιδικία της απαίτησης της Φορολογικής Διοίκησης ή την ολοσχερή εξόφλησή της (περ. γ’)

292 3.3. Ο χρόνος διαφύλαξης κατά τον ν. 4308/2014

292 4. Προϊσχύσαν δίκαιο

294 5. Συναφείς διατάξεις

294 5.1. Συναφείς διατάξεις στον Κώδικα

294 5.2. Συναφείς διατάξεις άλλων νόμων

295 Άρθρο 14. Πληροφορίες από τον φορολογούμενο

299 1. Βασικές έννοιες - Γενική επισκόπηση της διάταξης

299 1.1. Παροχή πληροφοριών και στοιχείων από τον φορολογούμενο - Αρχή συνεργασίας

300 1.2. Δικαιολογητική βάση της αρχής συνεργασίας και συμμετοχής του φορολογούμενου

301 2. Ερμηνευτικά ζητήματα

302 2.1. Χορήγηση πληροφοριών από τον ίδιο τον φορολογούμενο

303 2.1.1. Έγγραφο αίτημα της Φορολογικής Διοίκησης για παροχή πληροφοριών

304 2.1.2. Κοινοποίηση του σχετικού αιτήματος

304 2.1.3. Παροχή πληροφοριών από τον φορολογούμενο εντός πέντε ημερών

305 2.2. Προσκόμιση βιβλίων και στοιχείων από τον φορολογούμενο

306 2.2.1. Γραπτή κλήση προσκόμισης βιβλίων και στοιχείων

307 2.2.2. Μηχανογραφική τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων

307 2.3. Υποβολή καταστάσεων φορολογικών στοιχείων, προμηθευτών και πελατών

308 2.3.1. Ειδικότερη μορφή παροχής πληροφοριών από τον φορολογούμενο

309 2.3.2. Σκοπός υποβολής των καταστάσεων

309 2.3.3. Υπόχρεοι στην υποβολή των καταστάσεων

310 2.3.4. Χρόνος υποβολής

310 2.4. Αυτόματη παροχή πληροφοριών από φορολογούμενο για την επιχειρηματική του δραστηριότητα

311 2.5. Άρνηση συνεργασίας και συνέπειες - Προβλεπόμενες κυρώσεις

312 3. Προϊσχύσαν νομοθετικό πλαίσιο

312 3.1. Γενικά

312 3.1.1. Φορολογία Εισοδήματος

313 3.1.2. Προϊσχύσασες διατάξεις για την υποβολή καταστάσεων φορολογικών στοιχείων

314 3.1.3. Λοιπές διατάξεις

315 3.2. Σύγκριση του προϊσχύσαντος νομοθετικού πλαισίου με το άρθρο 14 του Κώδικα

316 4. Συστηματική προσέγγιση

316 4.1. Συναφείς διατάξεις στον Κώδικα

318 Άρθρο 15. Πληροφορίες από τρίτους

324 1. Γενικές παρατηρήσεις επί της διάταξης

325 1.1. Δικαίωμα πληροφοριακού αυτοκαθορισμού - Σχέση του άρθρου 15 με τις διατάξεις περί προστασίας του

ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα

329 2. Παροχή πληροφοριών και εγγράφων από τρίτα πρόσωπα - Αρχή συνεργασίας

329 2.1. Υπόχρεα πρόσωπα για τη χορήγηση των πληροφοριών και εγγράφων

329 2.1.1. Πρόσωπα που ανήκουν στο δημόσιο τομέα

330 2.1.2. Λοιπά πρόσωπα

331 2.2. Τρόπος χορήγησης των πληροφοριών από τρίτους

331 2.2.1. Κατόπιν αιτήματος

331 2.2.2. Αυτόματη παροχή συγκεκριμένων πληροφοριών

332 2.2.2.1. Η ηλεκτρονική υποβολή στοιχείων της μίσθωσης ακινήτων

332 2.3. Προϋποθέσεις και προθεσμία ικανοποίησης του αιτήματος της Φορολογικής Διοίκησης

333 2.4. Πληροφορίες ή έγγραφα που παρέχονται υπό ειδικές προϋποθέσεις

3332.4.1. Εκκρεμείς ποινικές υποθέσεις

334 2.4.1.1. Τήρηση της αρχής της αναλογικότητας

335 2.4.2. Πληροφορίες από την Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες.

336 2.4.3. Λοιπές πληροφορίες, πλην οικονομικών συναλλαγών με τον φορολογούμενο

337 2.5. Κάμψη ειδικότερων μορφών απορρήτου

338 2.5.1. Ειδικά για το δικηγορικό απόρρητο

338 3. Αρμόδιο όργανο για την υποβολή του αιτήματος χορήγησης πληροφοριών από τα τρίτα πρόσωπα

339 4. Προϊσχύσασες διατάξεις για την παροχή πληροφοριών από τρίτους

340 4.1. Φορολογία Εισοδήματος

340 4.2. Κώδικας Βιβλίων και Στοιχείων

341 4.3. Κώδικας ΦΠΑ

341 4.4. Φορολογία Κληρονομιών

341 4.5. Φορολογία Μεταβίβασης Ακινήτων

342 5. Συστηματική προσέγγιση

342 5.1. Συναφείς διατάξεις στον Κώδικα

342 5.2. Λοιπές συναφείς διατάξεις

343 6. Η παράγραφος

344 Άρθρο 16. Στοιχεία και πληροφορίες σε ξένη γλώσσα

345 1. Γενικά επί της δομής και του περιεχομένου του άρθρου

346 2. Υποβολή από τον φορολογούμενο προς τη Φορολογική Διοίκηση βιβλίων, στοιχείων και λοιπών εγγράφων,

μεταφρασμένων στην ελληνική γλώσσα

346 2.1. Αρμόδιο όργανο

347 2.2. Προθεσμία υποβολής στοιχείων, βιβλίων και εγγράφων

348 2.3. Σύγκριση με το άρθρο

349 2.4. Προϊσχύον νομοθετικό πλαίσιο

350 2.5. Συναφείς διατάξεις

350 2.5.1. Στον ΚΦΔ

350 2.5.2. Εκτός ΚΦΔ

350 3. Καθορισμός δικαιολογητικών για την πίστωση φόρου αλλοδαπής

352 3.1. Η συστηματική ένταξη της εξουσιοδοτικής διάταξης

353 3.2. Συναφείς διατάξεις

354 Άρθρο 17. Διαφύλαξη πληροφοριών - απόρρητο

363 1. Γενικά περί φορολογικού απορρήτου

364 1.1. Ιστορική επισκόπηση της διάταξης

364 1.2. Σκοπός του φορολογικού απορρήτου

365 1.2.1. Η προστασία των φορολογουμένων έναντι τρίτων

366 1.2.2. Η προστασία του δημοσίου συμφέροντος

366 1.3. Η πρόσβαση στα διοικητικά στοιχεία και έγγραφα και το φορολογικό απόρρητο

368 2. Ειδικά επί της διάταξης του άρθρου 17 ΚΦΔ

368 2.1. Το γενικό απόρρητο του άρθρου 17 και η εφαρμογή του στις φορολογίες του ΚΦΔ.

369 2.2. Η περιοριστική απαρίθμηση των περιπτώσεων άρσης του φορολογικού απορρήτου

369 3. Υπόχρεοι για την τήρηση του φορολογικού απορρήτου

370 3.1. Πρόσωπα εντός Φορολογικής Διοίκησης και Υπ. Οικονομικών

370 3.2. Πρόσωπα εκτός Φορολογικής Διοίκησης

370 3.2.1. Πρόσωπα των περ. α’ έως ιδ’ της παρ. 1 του άρθρου

371 3.2.2. Λοιπά Πρόσωπα

371 3.3. Το καθήκον εχεμύθειας των φορολογικών οργάνων

372 3.3.1. Συνέπειες παραβίασης του καθήκοντος εχεμύθειας και της μη τήρησης του φορολογικού απορρήτου

373 4. Κάμψη (εξαιρέσεις) του φορολογικού απορρήτου

373 4.1. Οι ρητές περιπτώσεις άρσης του φορολογικού απορρήτου

379 4.2. Η ελαστικότητα του φορολογικού απορρήτου

380 5. Έκταση εφαρμογής του φορολογικού απορρήτου

380 5.1. Η έννοια του τρίτου στο φορολογικό απόρρητο

380 5.2. Περιπτώσεις τρίτων για τους οποίους δεν ισχύει το φορολογικό απόρρητο (κατά τη νομολογία με βάση το

προϊσχύον δίκαιο)

382 6. Η εξουσιοδοτική διάταξη της παρ.

382 6.1. Η κοινή απόφαση Υπουργού Οικονομικών και Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων

383 6.1.1. Η αριθ. ΠΟΛ. 1154/2018 (Β’ 3253) κοινή απόφαση του Υπουργού και της Υφυπουργού Οικονομικών καθώς και

του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων για την εφαρμογή του πλαισίου και της πολιτικής ασφάλειας του

Υπουργείου Οικονομικών και της ΑΑΔΕ ως προς την τήρηση του φορολογικού απορρήτου

385 7. Προϊσχύσαν καθεστώς

386 7.1. Φορολογία Εισοδήματος

389 7.2. Κώδικας Βιβλίων και Στοιχείων

389 7.3. Φορολογία Ακίνητης Περιουσίας

391 7.4. Κώδικας ΦΠΑ

391 7.5. Φορολογία Κληρονομιών

392 8. Συναφείς διατάξεις