ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ                                                       ΣΕΛΙΔΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1

ΜΕΡΟΣ Α΄

Νόμος 2308/1995 - Κτηματογράφηση

I. ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ – ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΤΗΜΑΤΟΓΡΑΦΗΣΗΣ 7

II. ΦΟΡΕΑΣ ΚΤΗΜΑΤΟΓΡΑΦΗΣΗΣ 8

III. ΣΤΑΔΙΑ ΚΤΗΜΑΤΟΓΡΑΦΗΣΗΣ 10

A. Υποβολή δηλώσεων 11

1. Πρόσκληση για υποβολή δήλωσης 11

2. Υπόχρεοι σε δήλωση - Η δήλωση είναι υποχρεωτική 11

3. Δικαιώματα για τα οποία υποβάλλεται δήλωση 14

4. Τρόποι υποβολής δήλωσης 17

i. Ηλεκτρονική Υποβολή 18

ii. Δήλωση ενώπιον του Γραφείου Κτηματογράφησης 20

5. Ειδικότερα ως προς συνυποβαλλόμενα έγγραφα ανά είδος δηλούμενου δικαιώματος 23

6. Προθεσμίες υποβολής δήλωσης 29

i. Προθεσμίες αρχικής δήλωσης μετά την πρόσκληση - δυνατότητα παρατάσεων 29

ii. Προθεσμία υποβολής δήλωσης σε περίπτωση μεταγενέστερης μεταβολής δικαιωμάτων 29

iii. Εκπρόθεσμη δήλωση - Συνέπειες εκπρόθεσμης δήλωσης 30

7. Ανταποδοτικό Τέλος Κτηματογράφησης 32

i. Πάγιο Τέλος 32

ii. Αναλογικό Τέλος 33

iii. Τέλος κτηματογράφησης σε περίπτωση διαδοχής 33

iv. Εξαιρέσεις από την καταβολή του τέλους κτηματογράφησης 34

8. Έλεγχος νομιμότητας των υποβληθεισών δηλώσεων 34

9. Υποχρεώσεις συμβολαιογράφων, δικηγόρων και αρμοδίων Υποθηκοφυλάκων σύμφωνα με το άρ. 2 παρ. 6 Ν 2308/1995 36

10. Ειδικότερες ρυθμίσεις κτηματογράφησης στις εκτάσεις του άρθρου 67 του Ν 998/1979 38

B. Προανάρτηση 39

Γ. Ανάρτηση 41

1. Νομικό πλαίσιο της ανάρτησης 41

2. Αποστολή αποσπασμάτων των προσωρινών πινάκων της ανάρτησης - Σημεία ελέγχου 42

i. Αποστολή αποσπασμάτων - ενημέρωση 42

ii. Σημεία ελέγχου 43

iii. Ηλεκτρονικός Έλεγχος 46

3. Διόρθωση της ανάρτησης 46

i. Γενικά 46

ii. Αίτηση διόρθωσης άρ. 6 47

iii. Ένσταση άρ. 7 48

iv. Διαδικασία διόρθωσης σύμφωνα με τα άρ. 6α και άρ. 7α Ν 2308/1995 49

α. Άρ. 6α Ν 2308/1995 50

β. Άρ. 7α Ν 2308/1995 53

v. Οίκοθεν διορθώσεις 55

4. Δικαιοπραξίες κατά το στάδιο της ανάρτησης των στοιχείων της κτηματογράφησης - Δίκες με αντικείμενο εγγραπτέο στα κτηματολογικά βιβλία δικαίωμα – Υποχρεώσεις υποθηκοφυλάκων 56

i. Σύνταξη συμβολαίων (άρ. 5 παρ. 1) 56

ii. Δίκες με αντικείμενο εγγραπτέο στα κτηματολογικά βιβλία δικαίωμα (άρ. 5 παρ. 2) 56

iii. Υποχρεώσεις υποθηκοφυλάκων (άρ. 5 παρ. 3) 57

iv. Πιστοποιητικό Κτηματογραφούμενου Ακινήτου 58

v. Κατάργηση δικαιώματος 60

5. Υποβολή Δήλωσης / Ένστασης για εμπράγματο δικαίωμα με αιτία κτήσης «χρησικτησία» σε ακίνητα αγνώστου ιδιοκτήτη από την έναρξη της ανάρτησης και μετά - άρ. 2 παρ. 9 Ν 2308/1995 61

6. Υποχρεώσεις από την έναρξη των διατυπώσεων της παρ. 1 του άρ. 5 Ν 2308/1995 62

Δ. Κτήση κυριότητας με χρησικτησία δυνάμει του άρ. 4 Ν 3127/2003 66

1. Πεδίο Εφαρμογής 66

2. «νέμεται αδιαταράκτως» 68

3. «καλή πίστη» 69

4. Το βάρος απόδειξης της κακής πίστης 70

Ε. Αναμόρφωση προσωρινών Κτηματολογικών Πινάκων – Περαίωση της κτηματογράφησης 70

ΣΤ. Πρώτες εγγραφές στα κτηματολογικά βιβλία 73

ΜΕΡΟΣ Β΄

Νόμος 2664/1998 - Διορθώσεις κτηματολογικών εγγραφών

I. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 75

ΙΙ. ΑΡΧΕΣ ΠΟΥ ΔΙΕΠΟΥΝ ΤΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 77

ΙΙΙ. ΤΑ ΤΗΡΟΥΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 78

IV. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ 79

V. ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ 80

A. Διόρθωση κατόπιν δικαστικής απόφασης 81

1. Η αγωγή του άρθρου 6 παρ. 2 81

i. Αρμοδιότητα δικαστηρίου 81

ii. Ενεργητική νομιμοποίηση 81

iii. Παθητική νομιμοποίηση 83

iv. Αίτημα αγωγής 84

v. Προθεσμία άσκησης αγωγής 86

vi. Προϋποθέσεις παραδεκτού 89

α. Υποχρέωση προσφυγής στην υποχρεωτική αρχική συνεδρία διαμεσολάβησης 89

β. Επίδοση αγωγής 90

γ. Καταχώριση αγωγής στο κτηματολογικό φύλλο 91

δ. Προσκόμιση κτηματολογικού φύλλου και αποσπάσματος κτηματολογικού διαγράμματος στη συζήτηση 92

ε. Προσκόμιση τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών και του αποδεικτικού υποβολής στο δικόγραφο της αγωγής – δήλωση Μηχανικού επί του τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών 92

στ. Δικαστικό ένσημο 95

ζ. Πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ και ΤΑΠ 95

vii. Αμετάκλητη Απόφαση – καταχώριση στο κτηματολογικό φύλλο 98

2. Ειδικές περιπτώσεις 101

i. Διαμεσολάβηση 101

α. Γενικά 101

β. Διαδικασία υποχρεωτικής συνεδρίας 101

γ. Συνέχιση της διαδικασίας διαμεσολάβησης (άρθρα 7 παρ. 7, 5 και 8 Ν 4640/2019) 103

δ. Ομοιότητες και διαφορές ανάμεσα στην διαμεσολάβηση του Ν 4640/2019 και στην κτηματολογική διαμεσολάβηση 104

ii. Συμβιβαστική επίλυση διαφοράς ΚΠολΔ 214Α 107

iii. Δικαστική διαμεσολάβηση ΚΠολΔ 214Β 107

iv. Διαιτησία 108

3. Η αίτηση του άρθρου 6 παρ. 3α (η δικαστική διόρθωση των πρώτων εγγραφών στην περίπτωση ένδειξης αγνώστου ιδιοκτήτη) 109

i. Αρμοδιότητα δικαστηρίου 111

ii. Ενεργητική νομιμοποίηση 111

iii. Παρέμβαση 111

iv. Παθητική νομιμοποίηση 112

v. Αντικείμενο αίτησης 112

vi. Προθεσμία υποβολής της αίτησης 113

vii. Προϋποθέσεις παραδεκτού 113

α. Καταχώριση αίτησης στο κτηματολογικό φύλλο 113

β. Κοινοποίηση αίτησης 113

γ. Προσκόμιση κτηματολογικού φύλλου και αποσπάσματος κτηματολογικού διαγράμματος στη συζήτηση 113

δ. Προσκόμιση τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών και του αποδεικτικού υποβολής στο δικόγραφο της αίτησης – δήλωση Μηχανικού επί του τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών 114

ε. Διόρθωση αρχικής εγγραφής σε ακίνητο αγνώστου ιδιοκτήτη λόγω κληρονομικής διαδοχής 114

viii. Τελεσίδικη απόφαση 116

ix. Απόρριψη αιτήσεως-Ένδικα μέσα 117

4. Η αίτηση του άρθρου 6 παρ. 8 (Η δικαστική διόρθωση περιγραφικών και γεωμετρικών στοιχείων της πρώτης εγγραφής) 117

i. Εισαγωγικά - Πεδίο Εφαρμογής 117

ii. Διαδικασία διόρθωσης 120

α. Αρμοδιότητα δικαστηρίου 120

β. Ενεργητική Νομιμοποίηση 120

γ. Παθητική Νομιμοποίηση 120

δ. Προθεσμία 120

ε. Προϋποθέσεις Παραδεκτού 120

στ. Τελεσίδικη Απόφαση - καταχώριση στο κτηματολογικό φύλλο 121

Β. Εξωδικαστική διόρθωση 122

1. Η αίτηση του άρ. 6 παρ. 4 122

i. Διαδικασία διόρθωσης 122

α. Αίτηση 122

β. Προθεσμία 124

γ. Συνυποβαλλόμενα 124

δ. Έκδοση απόφασης και καταχώριση 124

ii. Υποβολή αντιρρήσεων 124

2. Η αυτεπάγγελτη καταχώριση του άρ. 6 παρ. 4α 125

3. Διόρθωση προδήλων σφαλμάτων 125

4. Διόρθωση κτηματολογικών εγγραφών ως προς τα γεωμετρικά στοιχεία 135

i. Διαδικασία 135

ii. Απόφαση Προϊσταμένου Κτηματολογικού Γραφείου - Κοινοποιήσεις 136

iii. Προσφυγή 137

5. Προσαρμογή των κτηματολογικών διαγραμμάτων λόγω επαναπροσδιορισμού της θέσης και των ορίων των γεωτεμαχίων 138

i. Κήρυξη επαναπροσδιορισμού θέσης με απόφαση Φορέα ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 139

ii. Διατυπώσεις δημοσιότητας 140

iii. Διαβίβαση απόφασης στο αρμόδιο Κτηματολογικό Γραφείο και εγγραφή της στα κτηματολογικά φύλλα 140

iv. Ανακοίνωση έναρξης εργασιών επαναπροσδιορισμού 140

v. Στοιχεία που λαμβάνονται υπόψη 140

vi. Ανάρτηση κτηματολογικών διαγραμμάτων και πινάκων 140

vii. Δικαίωμα υποβολής αντιρρήσεων 141

viii. Επιτροπή Αντιρρήσεων 141

ix. Απόφαση επί των αντιρρήσεων 141

x. Καταχώριση στα Κτηματολογικά Βιβλία – Συνυποβαλλόμενα 142

xi. Αναστολή εφαρμογής διατάξεων 142

VI. ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ αρ. 16 παρ. 5 143

Α. Δικαίωμα υποβολής αντιρρήσεων 143

Β. Απόφαση 143

Γ. Αρμόδιο δικαστήριο 143

Δ. Προθεσμία 143

Ε. Καταχώριση στο κτηματολογικό φύλλο 144

ΣΤ. Επίδοση 144

Ζ. Παρέμβαση Προϊσταμένου Κτηματολογικού Γραφείου 144

Η. Έκδοση αρνητικής απόφασης 145

VII. Η ΝΟΜΙΚΗ ΤΥΧΗ ΤΩΝ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΔΕΝ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΘΗΚΑΝ ΣΤΙΣ ΑΡΧΙΚΕΣ ΕΓΓΡΑΦΕΣ ΣΤΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 146

Α. Μεταβίβαση και επιβάρυνση μη καταχωρισθέντων στις πρώτες εγγραφές δικαιωμάτων - άρ. 7α παρ. 1 α) 146

Β. Εγγραφή βάρους, κατάσχεσης κλπ. σε δικαίωμα που δεν έχει καταχωρισθεί στις πρώτες εγγραφές - άρ. 7α παρ. 1 β) 147

Γ. Επιβάρυνση δικαιώματος, που δεν έχει καταχωρισθεί στις πρώτες εγγραφές - άρ. 7α παρ. 1 γ) 148

Δ. Επιδόσεις της περίληψης της κατασχετήριας έκθεσης ακινήτου προς τους ενυπόθηκους και τους προσημειούχους δανειστές σε περίπτωση επιβολής κατάσχεσης σε ακίνητο μετά τις πρώτες εγγραφές - άρ. 7α παρ. 2 149

Ε. Επανάκτηση κοινόχρηστων και κοινωφελών ακινήτων από Ο.Τ.Α., τα οποία εμφανίζονται ως «άγνωστου ιδιοκτήτη» στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές - άρ. 49 Ν 4821/2021 (Α΄ 134) 150

VIII. ΤΥΧΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΒΑΡΩΝ ΑΚΙΝΗΤΟΥ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΚΚΡΕΜΟΥΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΔΙΟΡΘΩΣΗΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 6Α Ν 2308/1995 151

iX. Η ΟΡΙΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ 151

X. ΜΕΤΑΓΕΝΕΣΤΕΡΕΣ ΕΓΓΡΑΦΕΣ ΕΩΣ ΤΗΝ ΟΡΙΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ ΚΑΙ ΜΑΧΗΤΟ ΤΕΚΜΗΡΙΟ 154

XΙ. ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΜΑΧΗΤΟΥ ΤΕΚΜΗΡΙΟΥ - ΔΗΜΟΣΙΑ ΠΙΣΤΗ - ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΛΟΠΙΣΤΟΥ ΤΡΙΤΟΥ 155

XII. ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 159

Α. Καταχώριση εγγραπτέου δικαιώματος επί υπέρβασης ή μη συμπλήρωσης χιλίων χιλιοστών συστατικής πράξης οροφοκτησίας 159

Β. Κατάργηση της πολλαπλής προσκόμισης αποσπάσματος κτηματολογικού διαγράμματος σε περίπτωση διηρημένων ιδιοκτησιών κείμενων εντός του ιδίου γεωτεμαχίου (άρθρο 25 παρ. 1 Ν 5076/2023) 160

Γ. Ρύθμιση ανοικτών θέσεων στάθμευσης 161

Δ. Το ζήτημα της οριστικοποίησης των πρώτων εγγραφών σε περίπτωση έκδοσης αμετάκλητης δικαστικής απόφασης πριν από την πάροδο της προθεσμίας του άρθρου 6 παρ. 2 Ν 2664/1998 στην περίπτωση που ο πραγματικός δικαιούχος δεν ήταν διάδικος της δίκης 162

1. Περιγραφή του προβλήματος 162

2. άρθρο 7 παρ. 3 Ν 2664/1998 163

3. Υποστηριζόμενες απόψεις 163

4. Προτεινόμενη άποψη 165

XIII. ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 167

ΜΕΡΟΣ Γ΄

Υποδείγματα Δικογράφων Ν 2664/1998

1. Αγωγή του άρ. 6 παρ. 2 κατά γνωστού δικαιούχου σε γεωτεμάχιο εντός σχεδίου 171

2. Αγωγή του άρ. 6 παρ. 2 κατά γνωστού δικαιούχου σε γεωτεμάχιο εντός σχεδίου σε συνδυασμό με το άρ. 7α και κληρονομική διαδοχή 175

3. Αγωγή του άρ. 6 παρ. 2 κατά γνωστού δικαιούχου σε γεωτεμάχιο εντός σχεδίου σε συνδυασμό με το άρ. 7α και μεταβίβαση 182

4. Αίτηση του άρ. 6 παρ. 3 με καταχώριση «άγνωστος» σε οικόπεδο 186

5. Αίτηση του άρ. 6 παρ. 3 με καταχώριση εν μέρει «άγνωστος» σε γεωτεμάχιο 190

6. Αίτηση του άρ. 6 παρ. 3 με καταχώριση «άγνωστος» που αφορά σε αλλαγές και στα κτηματολογικά διαγράμματα 197

7. Αίτηση του άρ. 6 παρ. 3 σε οριζόντιες ιδιοκτησίες που δημιουργούνται από μία οριζόντια ιδιοκτησία που συγκεντρώνει τα υπολειπόμενα ποσοστά εξ αδιαιρέτου «αγνώστου» ιδιοκτήτη 201

8. Αίτηση διόρθωσης στοιχείων πρώτης εγγραφής του άρ. 6 παρ. 8 208

9. Αίτηση - αντιρρήσεις κατά απόρριψης αιτήσεως διόρθωσης προδήλου σφάλματος 213

Πίνακας ενεργειών - προθεσμιών 225

Αλφαβητικό ευρετήριο